Reactie op commentaar 357 van Harry Peer, "De Nederlandse Alva" 1

Het verleden verandert niet

Willem Elfrink

Ben het helemaal eens met de conclusie in het artikel van Harry Peer over Alva en Adrianus dat we op een hellend vlak terecht zouden komen door standbeelden te gauw te slopen. De geschiedenis van de mensheid is er één van grootse prestaties die helaas dikwijls met uitbuiting en onderdrukking gepaard (zijn) (ge)gaan. Van de Egyptische piramides tot de voetbalstadions voor het WK in Qatar, van het Romeinse rijk tot aan de industriële revolutie. Enzovoort, enzovoort.

Wanneer het verleden wordt beoordeeld op basis van de huidige normen en waarden, zullen maar weinig groten van toen aan alle hedendaagse criteria voldoen om een standbeeld te verdienen.

Informatie

Geboortekasteel van Alva, niet ver van Salamanca - geïsoleerd en dreigend - foto Harry Peer.

Neem nou een imposant Amerikaans monument als Mount Rushmore. Jefferson en Washington waren slavenhouders en zelfs de kleurrijke 'tough guy' Roosevelt zou nu, denk ik, ook niet meer helemaal als politiek correct worden beschouwd. En dan hebben we het nog niet eens over de gevoelens van de Native Americans; niet voor niets is even verderop in de Black Hills het Crazy Horse Memorial opgericht. Allemaal toch maar lekker laten staan, lijkt mij. Ook het standbeeld van Coen in Hoorn. Wel met vermelding van de context en huidige inzichten daaromtrent.

PS-1: uiteraard verdient Johan Cruijff zonder meer een straatnaam in Amsterdam. Maar het is goed dat de omdoping van het Stadionplein niet doorgaat. Ik zou zeggen: kies voor het belangrijkste plein in de eerstvolgende nieuwe wijk die gebouwd wordt.
PS-2: omdoping van de Stalinlaan in 1956 vind ik dan weer wel terecht. En ook het neerhalen van standbeelden van net afgezette dictators kan ik goed begrijpen. Dat zijn situaties, waarin het leed door velen nog intens wordt gevoeld.

Het is moeilijk hiervoor een precieze grens te trekken, maar zelfs wanneer de kleinkind generatie van directe slachtoffers al is uitgestorven, zou ik niet snel voorstander zijn van sloop, wel van relevante informatie.

¹ Een tweede reactie kwam van Bruno de Wit uit Mechelen, België. In de deelgemeente Muizen, waar hij woont, had Alva zich gevestigd. Zie: www.mechelenblogt.be - alva mechelen (terug)