Ontwikkelingen Groenstaal in Duitsland

Project in de wachtkamer

Bernward Janzing (1)

Thyssen Krupp was van plan miljarden te investeren om klimaatvriendelijk Staal met Waterstof te produceren. Een voorgenomen project - maar nu dreigen die plannen aan het wankelen te worden gebracht

Een prestige project van de Bondsregering en de Duitse Staalindustrie moet plotseling nader worden onderzocht: Thyssen Krupp Staal Europa werkt zijn ondernemingsplan verder uit en onderzoekt daarbij ook de beëindiging van de inmiddels gestarte bouw van een installatie voor de vervaardiging van Groenstaal door middel van waterstof.

Tot dusverre nog niet zo groen als het lijkt
Thyssen-Krupp Staal in Duisburg, Foto Jochen Tack

Voorschot minister

Op de achtergrond staat de economisch moeilijke situatie van Thyssen Krupp AG en de dochter Thyssen Krupp Steel Europe. Gesteld wordt dat de aandelenkoers van Thyssen Krupp sinds het begin van dit jaar gehalveerd is. Volgens het Duitse ministerie van Economische Zaken is de situatie sterk verslechterd. Met voorrang zouden alle deelnemers eraan moeten werken om de onderneming snel weer in een rustig en stabiel vaarwater te krijgen.
Zou het voorgenomen project afgebroken worden, dan zal het vooral een bittere pil zijn voor de minister van Economische Zaken, Robert Habeck (de Groenen). Hij was in juli vorige jaar zelf naar Duisburg afgereisd om de firma een voorschot ter hoogte van twee miljard euro te overhandigen. Met dit substantiële voorschot zou Thyssen Krupp een stip aan de horizon kunnen zetten en een beslissende stap nemen op weg van een omvorming naar Groenstaal. Dit zou een goede dag voor het klimaat zijn, voor de groene industrie in Duitsland, voor de staalstad Duisburg en voor alle werkers, mannen en vrouwen.

Substantieel is het toegezegde voorschot inderdaad. Bij een eigen investering van bijna één miljard euro die Thyssen Krupp voorstelt, betekenen de 1,4 miljard euro van de regering en 600 miljoen van Noord-Rijn-Westfalen een voorschot van twee derde van de projectkosten. Ongeveer een kwart van het voorschot zou al aanbesteed zijn. Volgens het ministerie zijn er al substantiële stappen naar de omvorming gezet.
Tegelijkertijd onderzoekt de onderneming de mogelijkheid om tijdelijk het project te stoppen. Thyssen Krupp test doorlopende technologie- en resultaatgegevens over wat de beste en economisch meest draagkrachtige oplossingen zijn onder de telkens gegeven randvoorwaarden om het staalproject van Thyssen Krupp langdurig op te stellen, zei de onderneming tegen het agentschap van persbureau Reuters.

Kolenvrij staal

Officieel gaat het ministerie van Economische Zaken er vanuit dat het plan dat Habeck ooit typeerde als het grootste decarbonisatieproject in Duitsland. voortgezet wordt. [kolenvrij staal produceren]
Concreet gaat het om een DRI installatie [Direct Reduced Iron] op basis van waterstof met de projectnaam 'tkH2steel. In deze installatie wordt ijzeroxide in plaats van kolen met waterstof gereduceerd. Het innovatieve concept maakt het mogelijk alle opeenvolgende proces stappen te behouden in het staalbedrijf en garandeert daarmee ook de volgens het CO2 gereduceerde oude proces, een gelijkblijvende hoge productkwaliteit, verklaarde het concern bij de start van het project. De klanten behouden daarmee verder het complete, hoogwaardige productpakket met de gebruikelijke hoogste kwaliteit. De jaarlijkse capaciteit werd geschat op 2,5 miljoen ton staal.

De officieel nog geldende plannen voorzien dat het bedrijf eind 2026 in werking gaat en vanaf 2027 stapsgewijs in groene waterstof omgezet wordt. In het jaar 2029 moet met ongeveer 143.000 ton waterstof per jaar geproduceerd worden. Om deze hoeveelheid door middel van elektrolyse te bereiken, is er rond zeven tot acht miljard kilowattuur elektriciteit nodig. Dat is ongeveer 1,5 procent van de gezamenlijke hoeveelheid stroom die jaarlijks in Duitsland opgewekt wordt.

Twijfels

Anja Krüger (2)

Thyssen geeft aan twijfels te hebben aan de productie van Groenstaal. Dat zou een desastreus signaal zijn voor de ecologische omvorming.

Het Thyssen-Krupp staalbedrijf in Bruckhausen in NRW,
Foto Jochen Tack

De Bondsregering steekt heel veel geld in de groene omvorming van de industrie. En ze heeft ook goede ideeën, zoals het Klimaatbeschermingsverdrag uit de koker van Habeck aantonen. Met dit verdrag neemt het investeringsrisico van de staat ten opzichte van de onderneming af. Is het winstperspectief bereikt, dan vloeit het geld naar de staat terug.
Maar: wat is er aan de hand, wanneer de managers en investeerders, ondanks alle hulp, geen interesse meer hebben in een klimaatvriendelijke omvorming van hun productiebedrijven? Eenvoudigweg dit: het is lucratief om het fossiele bedrijf voort te zetten, zolang het winst oplevert, om het daarna weer af te wikkelen. Of is voor deze dames en heren klimaatbescherming verdacht?

Veel op het spel

Dat is geen theoretisch scenario, zoals de discussies over het groene staal van Thyssen Krupp aantonen. De bedrijfsleiding overweegt het pilotproject voor de productie van klimaatvriendelijk staal met waterstof op te geven. Ook onder druk van belanghebbende Tsjechische investeerder Daniel Kretinsky die zich heeft ingekocht bij Thyssen Krupp. De miljardair is door investeringen in de energiesector rijk geworden en staat afwijzend tegenover de bescherming van het klimaat. Het pilotproject voor de productie van klimaatvriendelijk staal is niet alleen belangrijk voor de minister van Economische Zaken Habeck die zich daarvoor in de bres geworpen heeft. Thyssen Krup zou immers een geweldige twee miljard euro van de staat krijgen voor het productiebedrijf. Dat is een goede investering. Groenstaal symboliseert de maakbaarheid van een klimaatvriendelijke omvorming van de industrie. Nu dreigt het een waarschuwing te worden voor de onmogelijkheid van de groene omvorming. Dat zou onthutsend zijn. De omvorming heeft een positief voorbeeld nodig als een wegwijzer, het zal alleen maar werken, wanneer veel mensen het voor mogelijk houden.

Er staat veel op het spel. Kan en moet de Bondsrepubliek een sterk industrieland blijven of niet? Hoe deze vraag beantwoord wordt, zou in ieder geval niet afgemeten moeten worden aan de mening van een klimaat sceptische miljardair. Daarom zou het een slimme stap zijn dat de Bondsregering het ondernemingsaandeel van de man afkoopt .....

(1) Bernward Janzing, Grünes Stahlprojekt auf dem Prüfstand 6038143
(2) Es steht viel auf dem Spiel 6038124, Met dank aan Ab de Wildt, vertaling/bewerking Sjarrel Massop.