welkom
edities
inhoud

Onafhankelijk Verbond van Bedrijfsorganisaties - OVB

Van boksring naar onderhandelingstafel

Individuele leden van het OVB zijn naar gelang het beroep dat zij uitoefenen, ingedeeld bij één van de zes bedrijfsorganisaties. Landelijk heeft het OVB zes betaalde krachten in dienst die zich voornamelijk bezighouden met individuele belangenbehartiging. IJzermans schat dat tussen de 20.000 en 25.000 leden bij het OVB zijn aangesloten. Graag had hij ons het precieze aantal meegedeeld, maar ook hij beschikt tot zijn grote ergernis niet over de juiste informatie. In ieder geval lijkt de LBV binnen het OVB de grootste bedrijfsorganisatie te zijn met naar schatting 8.000 leden. Volgens IJzermans vertegenwoordigt de LBV in Rotterdam 65 procent van de plaatselijke OVB-afdeling.

Geen verzekeringsmaatschappij

IJzermans ziet de LBV als een kleine bond met louter aktieve leden. "We zitten niet te wachten op leden die alleen maar lid worden om het lid worden. We zijn geen verzekeringsmaatschappij. Als op de werkvloer een aktie wordt uitgeroepen door de mensen zelf, dan is die aktie legaal en daar dient een stakingsuitkering tegenover te staan. Daar houden we nog steeds aan vast. Ik zie ons niet als een alternatief voor de FNV. Het is niet ons streven om 40 of 50 procent van de werknemers in Nederland te organiseren. Als de LBV bij het OVB blijft, is - uitgaande van alleen maar aktieve leden - een ledenaantal tussen de 50.000 en 75.000 het maximum. Je zou ons wel kunnen zien als een alternatief voor aktieve kaderleden van de FNV. Je wordt toch kots en kots beu van de manier waarop deze mensen in de maling worden genomen en elke keer in het pak genaaid. Ik begrijp de stelling dat je iets wil bereiken binnen de grootste partij, maar als je dat al tien of twintig jaar doet en je bereikt geen fuck, dan weet ik niet hoe je daar verder nog tegenaan moet kijken."

Niet in het polderbestuur

We leggen IJzermans voor dat de LBV recent cao's heeft afgesloten in de uitzendbranche. Een branche die op het eerste oog toch weinig met verkeer van doen heeft. "De LBV koppelen aan vervoer, transport en havens is een misvatting uit eerdere tijden. Wij zijn aktief op werkgebieden waar leden aangeven dat wij aktief moeten zijn. Dat doen we dus ook in de uitzendbranche. Bij de SHB hebben we te maken met detachering en uitleen van personeel, daar heb je gewoon van doen met moderne uitzendkrachten. Trouwens de LBV is niet de enige bedrijfsorganisatie die zich bezighoudt met cao's. De cao voor vaste medewerkers bij uitzendburoos (NBBU) wordt afgesloten door de Bedrijfsorganisatie Dienstensector. Wij zijn wel de gemachtigde vanuit die sektor om de cao uit te onderhandelen, op de naleving toe te zien en de individuele zaken die daaruit voortkomen, te behartigen. We doen eigenlijk alles op dat punt."

IJzermans maakt ons vervolgens kort en krachtig duidelijk dat een positie, zoals de FNV, binnen de SER en Stichting van de Arbeid (STAR) niet aan de orde is. "Wij hoeven niet gelieerd aan de politiek te zijn. Wij wijzen een plaats in het polderbestuur af. Het hoogste nivo waarop wij als LBV akteren is de Sectorraad van de sociale verzekeringen. Deze raad stuurt de UVI's [uitvoeringsinstelling] aan en adviseert het CTSV [college van toezicht]. Ik zeg met nadruk adviseren, want beslissingsmogelijkheden zijn er niet. Wij zitten in die raad, het landelijk OVB niet."

Unaniem positief

De kritiek op de LBV spitst zich voornamelijk toe op de cao's die zij heeft afgesloten. Volgens de FNV biedt de LBV werkgevers met 'fout goud' de mogelijkheid om goedkope cao's af te sluiten. Door deze praktijk worden de 'goede' cao's, waarbij de FNV betrokken is, ondermijnd en de belangen van de werknemers geschaad. IJzermans weerspreekt dit. "Er zijn helemaal geen slechtere cao's. In de sektoren waar de LBV een cao heeft afgesloten, was geen cao of een cao die veel te breed van toepassing was. De FNV heeft zich nooit in die richting geprofileerd. Het is dus heel gemakkelijk om in onze richting te schoppen. Bovendien bevreemdt het me, luisterend naar de kritiek, dat de door de LBV afgesloten cao's met goedkeuring van de FNV positief geadviseerd zijn in de richting van de minister. Unaniem. Unaniem positief, zonder dat de FNV-ers in de STAR en de Looncommissie van de SER tegen stemden. Wij zouden cao's te koop aanbieden. Voor de uitzendcao hebben we 30.000 gulden aan werkgeverspremie ontvangen. Dat vinden we een enorm bedrag. De FNV ontving voor de ABU-uitzendcao 253.000 gulden en voor de SHB-cao 9 ton." Bertus Stoop, na 28 jaar lidmaatschap van de FNV recent overgestapt naar de LBV, schuift aan en valt IJzermans bij. "Laatst hoorde ik verklaren dat de FNV zelfs zonder leden cao's af kan sluiten. Dat is toch pure arrogantie van de macht."

Tankstations

Twee door de LBV afgesloten cao's die veel beroering teweegbrachten, zijn de tankstation- en de uitzendcao. Traditioneel sektoren met een lage organisatiegraad. Het bereiken van deze mensen vond IJzermans nog een hele klus. "We hebben in principe alle mensen in de tankstationbranche benaderd. Op een gegeven moment hebben we via faxen aan de verschillende werkgevers die mensen uitgenodigd. Uiteindelijk hebben we in totaal zo'n vier- à vijfhonderd mensen gezien."

Individuele problemen in de branche waren het opstapje om over een cao te gaan onderhandelen. Voor IJzermans was het een doorn in het oog dat werknemers op een benzinestation premie moesten betalen voor een opleidingsfonds, terwijl er in de opleidingssfeer voor die mensen niks gebeurde. "Die premies kun je dan veel beter zo aanwenden dat een belangrijk deel in de zakken van de werknemers zelf terechtkomt. Of je organiseert daadwerkelijk kursussen waar de mensen iets aan hebben. Hieraan proberen we nu met een kleine kommissie invulling te geven, zonder dat de premies opgaan aan dure apparaatskosten. Tonnen, miljoenen hebben wij niet nodig om te kunnen funktioneren."

Keihard op in

Als SHB-er heeft IJzermans een uitgesproken mening over de positie van uitzendkrachten. "Het enige dat in onze uitzendcao nog open ligt, is de pensioenvoorziening van uitzendkrachten. Over deze cao doen veel misvattingen de ronde. Wij refereren echter steeds aan het 'convenant intermediaire dienstverlening'. Dit betekent dat een uitzendkracht te allen tijden evenveel moet verdienen als een gelijkwaardige, vergelijkbare vaste werknemer. Zou dit niet zo zijn, dan hoef je maar te wachten op het moment dat die werkgever het niet meer met vaste werknemers gaat doen, maar slechts met goedkope uitzendkrachten. Wij gaan zelfs zo ver dat als een inlenend bedrijf ook de eigen mensen niet konform de cao betaalt, wij daar werk van maken, ongeacht of we daar leden hebben. Dan hakken we daar keihard op in."

Zwakke rol FNV bij SHB

Het is een kleine stap van uitzendwerk naar de rotterdamse SHB. Bij de SHB is het de LBV, door een veto van de FNV, niet gelukt een cao af te sluiten. IJzermans is niet tevreden over de cao die er nu ligt. "In het uitzonderlijkste geval kun je zeggen dat we, en dan praat ik puur vanuit de ondernemingsraad, de cao gedogen. We moeten er mee werken. We krijgen hier iedere dag telefoontjes van mensen die gillend gek worden, want die weten nog niet wat hen te wachten staat. De FNV doet niks met betrekking tot de uitvoering en overgang van de oude naar de nieuwe situatie. Bestuurder Stam is vertrokken naar de bulk in de rotterdamse haven en wie het roer overneemt weet niemand. De FNV geeft de direktie gewoon de gelegenheid om te freewheelen. Als or moeten wij dan tegen direkteur Schermer zeggen 'stop, tot hier en niet verder'. Wij worden gedwongen dingen te doen, omdat de FNV alles laat liggen. Als or hebben wij ook niet met de direktie onderhandeld. Het is wel zo, ook door de direktie, naar buiten gebracht. Als ondernemingsraad praat je alleen maar en probeer je fatsoenlijke werkafspraken te maken."

IJzermans, die de ondernemingsraadpet en vakbondspet strikt gescheiden houdt, vindt dat de FNV zich zwak heeft opgesteld tijdens de cao-onderhandelingen, met name op het punt van de inkomensachteruitgang. "Als je je zo zwak opstelt en zo weinig slag- en daadkracht aan de onderhandelingstafel hebt om dat binnen zes uur af te tikken, dan is er struktureel gewoon iets fout geweest in die onderhandelingen. Als de LBV aan tafel had gezeten, had er ongetwijfeld een ander resultaat gelegen. De LBV zou keihard verwezen hebben naar de afspraken die met de ondernemingsraad gemaakt zijn: geen inkomensachteruitgang. En Schermer had dat moeten aksepteren. Als LBV snappen we dan ook de handelswijze van de FNV niet, want je had nu vanuit de SHB de mogelijkheid gehad om met een breed draagvlak gezamenlijk in de rotterdamse haven op te treden."

Het cao-konflikt bij de SHB krijgt wellicht nog een staart(je). De LBV is bezig met de Nederlandse Mededingsautoriteit om de zaken toch nog in een goede richting te sturen. Volgens IJzermans is het niet uitgesloten dat de SHB-cao met terugwerkende kracht door partijen ondertekend moet worden.

Aan de onderhandelingstafel

IJzermans vaart met de LBV een eigen nieuwe koers. Hij is van mening dat als je iets individeels aanpakt, je dit ook kollektief kunt maken. Deze mening wordt binnen het OVB niet gedeeld. Cao-onderhandelingen lijken uit den boze. "Binnen het OVB willen ze alleen maar een zuiver principiële, ideologiese diskussie voeren. Ze zijn niet bereid tot enige aanpassing van statuten en reglementen, waardoor je in ieder geval meer zou kunnen dan je te beperken tot individuele ledenbehartiging. Onze LBV-leden hebben begin jaren negentig aangegeven dat ze ons ook willen zien aan die onderhandelingstafel. Binnen de vakorganisatie moet de hiërarchie een omgekeerde piramide zijn, het bestuur hangt ergens onderaan en de leden zijn de brede top die breed inspraak hebben. In het OVB is dit niet het geval. Cao's afsluiten is volgens de 'OVB-top' niet nodig. Volgens de OVB-bestuurders biedt het burgerlijk rechtboek genoeg zekerheid. Als LBV zijn we het hier volstrekt niet mee eens. Binnen het OVB wordt geen enkele diskussie gevoerd over de plaats van de vakbond, over wat je als vakbond betekent en wat je als vakbond wil.

Ook organisatories rammelt het aan alle kanten. Een fatsoenlijke ledenadministratie is er niet. Een akkountantsverklaring is nog nooit overgelegd. Daarnaast worden door het landelijk OVB hier in Rotterdam beslissingen genomen, zonder dat de LBV daarbij wordt betrokken. Mensen die hier voor ons aktiviteiten verrichten, worden geschorst, ontslagen en noem maar op."

Huwelijkspartner

Volgens IJzermans kan het zo niet verder. Als het zo doorgaat, zal het OVB het zonder de LBV moeten stellen. IJzermans is echter niet van plan met de LBV uit het OVB te stappen. "Het is geen kwestie van eruit stappen. Zolang ze vasthouden aan principes en ideologieën, moeten ze ons er op basis daarvan maar uitgooien. Dan geven ze ons maar de zak, maar wel met een flinke zak geld. We hebben al verschrikkelijk veel geld in het OVB gepompt."

Met een flinke zak geld wordt de LBV wellicht een aantrekkelijke 'huwelijkspartner' (voor de MHP misschien?). Het woordje fusie is gevallen. De toekomst van het OVB ligt, zoals het er nu naar uitziet, in handen van de LBV. Gelet op de huidige machtsverhoudingen kunnen ze alleen maar groot worden door klein te blijven.

Ron van Baden / Ailko van der Veen