Redaktioneel

Toch is het een vechtekonomie

Solidariteit, en daarmee bedoelen we het blad, ziet er weer eens anders uit. Na drie jaar kan dat wel. Bijna waren we op 'glossy' gegaan, glad buitenkantje, een beetje 'post-modern'! Gelukkig besliste de meerderheid. De letter is wat groter. De opmaak wat luchtiger. Het papier milieuvriendelijk. We horen het wel.

Fantasties, wat een opluchting, het was wel kantje boord. De loonmaatregel hangt niet meer boven de markt, is van de baan, is van tafel! Overlegekonomie gered, kabinet zijn zin, ondernemers tevreden en de vakbeweging is blij dat het gezond verstand gezegevierd heeft.

Een rare gewaarwording, want de Raad van State had de looningreep al vrijwel illegaal verklaard. En het Centraal Plan Bureau voor Boze Berichten wantrouwt zo'n centrale ingreep als de pest, 'dan halen ze het wel op een andere manier terug'. Dus een ritueel spel om de kranten koppen te geven? Misschien, maar er ligt wel een centraal akkoord. Ook al heet dat tegenwoordig niet meer zo, sinds 1987 is er elk jaar één. Met beloften die in duigen vallen - werk, banen voor migranten, minder arbeidsongeschiktheid. Met voornemens die praktijk worden - loonmatiging, flexibilisering, deeltijdwerk.

Deze keer is het wel heel erg bont. Het zit al in de titel "Nieuwe Koers". Flexibele beloning afhankelijk van het bedrijfsresultaat. Verwacht wordt dat de lopende CAO's opengebroken worden. Geen enkele garantie dat er werk komt. En ter rechtvaardiging van dit alles komt er meer zeggenschap over de inrichting van het werk. Dat kan via de personeelsvereniging, de ondernemingsraad en heus, ook via de vakbondsvertegenwoordiging. Kan de bezettingsgraad omhoog, de werkdruk naar beneden, de uitbesteding afgeschaft, de flexibilisering teruggedraaid, de veiligheid maximaal?

In Het Financieele Dagblad (6/8-11-1993) worden ook twijfels uitgesproken, maar andere. Zullen de leden het aksepteren? Zo ja, dan kan het akkoord "juist de smeerolie zijn om de noodzakelijke hervormingen soepeler te laten verlopen. Zo is het een wezenlijk onderdeel van Hollands crisismanagement." Zeg dat wel. Nou hebben de leden geen zeggenschap over dat akkoord, maar nog wel over hun CAO's. Daarbij stormt het. Bij de Bouw- en Houtbond FNV moest de voorzitter de bondsraad met aftreden dreigen om te voorkomen dat er meer geëist werd dan de prijskompensatie. Bij de Industriebond FNV staande verhoudingen op scherp. Het bestuur stelt daar niet alleen de nullijn voor, maar ook flexibilisering van arbeidstijden, prestatiebeloning en strafmaatregelen tegen ziekteverzuim. Leden geloven er niets van dat dit soort 'koncessies' werk oplevert. Bij de AbvaKabo en Voedingsbond FNV bestaan ook geen verwachtingen dat de ongelijke ruil 'loon voor werk' nu ineens de andere kant op zal gaan.

We zullen het echt zelf moeten doen. De ondernemers willen een 'vechtekonomie'. De Vries heeft in ieder geval Stekelenburg belazerd. Onze voorzitter hoopte dat de minister na het akkoord af zou zien van de versoepeling van het ontslagrecht, de verruiming van de arbeidstijden, de deregulering van het uitzendwerk en de onverbindend verklaring van (delen van) de CAO's. De Vries gaat gewoon door. Kok heeft zich met de Socialistische Internationale uitgesproken voor een vierdaagse werkweek. Daar zit wat in, tenminste met herbezetting en behoud van koopkracht.

Redaktie