welkom
extra
Solidariteit

De Tweede Socialistische Internationale

Strijd voor het beheer over de economie

Maurice Ferares

De Tweede Socialistische Internationale, opgericht in 1889, stelde in 1896 een aantal voorwaarden waaraan organisaties moesten voldoen om te worden toegelaten. Twee daarvan waren: voorstander zijn van de socialisatie van de productiemiddelen en de verovering van de macht door de arbeidersklasse.

Coalitieregeringen

Die voorwaarden waren echter een programmatische aangelegenheid. Of de partijen ook in hun praktijk actief nastreefden wat in hun program stond, werd niet nagegaan door de Internationale. Zo hebben de SDAP en later de PvdA geen actie en propaganda gevoerd voor de verovering van de macht door de arbeidersklasse. En in plaats van over socialisatie van de productiemiddelen te spreken, kwamen ze niet verder dan nationalisatie van een aantal sleutelbedrijven zoals de spoorwegen, de posterijen en het telefoon- en telegraafverkeer. Van beheer over de economie door het volk was geen sprake. Hetzelfde gold voor de communistische partijen zowel in Nederland als in de meeste andere Europese landen.

Leden van sociaaldemocratische en communistische partijen namen deel aan coalitieregeringen met rechtse partijen en konden burgemeester of wethouder in plaatselijke colleges worden en allerlei andere ambtelijke functies vervullen. Het waren tijdelijke posten in het kapitalistische staatsapparaat die de arbeiderspartijen en vakbonden kluisterden aan het regiem van de ondernemers.

Steen met Proletariers van alle landen vereenigt u

Economie is machtscentrum

Het was demagogie toen Joop den Uyl, sociaaldemocratische premier (1973-1977), bij het aantreden van zijn regering zei: met klein stapjes naar het socialisme te zullen gaan. In de praktijk is daarvan niets gebleken.
Sedert 1945 hebben de vier sociaaldemocratische regeringsleiders (Schermerhorn, Drees, Den Uyl en Kok) Nederland geen stap dichter bij het socialisme gebracht. Ze lieten zich door de ondernemers gebruiken om de klassenvrede te bewaren. Dat geldt evenzeer voor hun politieke vrienden, waar ook ter wereld.

Niet de politieke instanties zijn het machtscentrum waar stappen kunnen worden gezet op weg naar een andere, betere maatschappij. Dat is de economie. Daarom is het nodig dat de arbeidersorganisaties niet langer deelnemen aan de instandhouding van de organen van de kapitalistische staat, maar de strijd aanbinden voor het beheer over de economie door het volk. Overal waar dat kan.