Solidariteit Commentaar 322 19 februari 2016
Wilders en de onverschilligheid
Hans Boot
Dat de PVV na de verkiezingen van 15 maart de grootste partij zal zijn, lijkt inmiddels meer dan een grillige peiling; ook dat de VVD dicht in de buurt blijft, plus wat klein Rechts spul. Dat kunnen niet allemaal grote en kleine ondernemers en hun helpers zijn. Wel veel 'gewone mensen'. Vandaar de veel gehoorde verklaring dat een aanzienlijk deel van met name het PVV electoraat nu eenmaal zo politiek antwoordt op zijn bestaansonzekerheid. Daar valt wel het één en ander aan af te dingen, ook omdat deze benadering Links buiten schot houdt.
Allereerst, waarom zou het logisch zijn dat een precair bestaan economisch en sociaal een politieke oplossing en een ideologische bevestiging vindt in de PVV? Is zo'n één op één omzetting van positie naar gedrag een eigenaardigheid van 'gewone mensen'? Zijn ze een speelbal van hun economisch lot? Of van een nieuwe verlosser als Wilders, hun leermeester in haat van alles dat niet 'normaal' is? En dat ze, blind gezaaid, ervan overtuigd zijn dat met de uitvoering van het verkiezingsprogramma van de PVV een vaste baan, een AOW vanaf 65 jaar en een gegarandeerd pensioen klaar staan? Dus na de opheffing van de asielzoekerscentra, het slot op de moskeeën, de sluiting van de grenzen, de beëindiging van de ontwikkelingshulp en de subsidie voor windmolens, kunst en publieke omroep? Wilders noch zijn kiezers geloven dat.
De kiezer, een ijskoud getal
Wat hen wezenlijk bindt, is een onverschilligheid ten opzichte van het bestaande.
Het nep parlement van Wilders, de knettergekke rechters, de huilende politici, de zieke journalisten. Oordelen als kanonnades uitgesproken, waarbij elke aarzeling, twijfel of overweging is uitgesloten. De achteloze bombast van het eigen gelijk dat het debat schuwt. De vijand die daar voor nodig is, heet het 'establishment'. Daar ooit toe behoort te hebben, is geen schandvlek, maar een eerbewijs. Dat deze onbetrokkenheid kan samenvallen met vanzelfsprekendheden waar dus niet aan getornd wordt blijkt het scherpst in de onvoorwaardelijke aanvaarding van het kapitalisme.
Het precaire bestaan van heel wat PVV kiezers lonkt zelden of nooit naar een verbetering, elk inspirerend perspectief is gesneuveld en 'de politiek' toont dag in dag uit haar onwaarachtigheid. Een Identificatie met het werk, een bedrijf, met de alledaagse lokale en landelijke overheid worden door de praktijk gelogenstraft. Wat rest, is een stilzwijgende afwijzing van al wat anders is, uitmondend in een desinteresse ten opzichte van de gevestigde orde. De stem van en aan Wilders is dan ook niet gericht op directe resultaten, meer een uiting van wanhoop dan van hoop. Die Haagse rotzooi kan beter vandaag dan morgen ontploffen.
Wilders maakt school en dat is het meest verontrustend. Rutte zit graag vooraan in het bijspijkerklasje, maar er is meer. Deze dagen liet een onderzoek van de Nederlandse orde van advocaten zien dat alle partijen, uitgezonderd de ChristenUnie, in hun verkiezingsprogramma een gebrek aan rechtsstatelijkheid aan de dag legden. De PVV en VVD behoren tot de kopgroep met een serie maatregelen tegen terrorisme, vluchtelingen, islam en immigratie. Kortom, de grondwet en de rechtstaat laten hun onverschillig, voldoen kennelijk niet aan de marktwerking. En de kiezers? In ieder geval bij Wilders zijn ze een percentage, een ijskoud getal. Een 'selfie' is het warmste dat hij te bieden heeft.
Historische sprong
Als het goed is, laat Links niets koud en de 'gewone mensen' al helemaal niet. De zegepraal van Wilders en overig Rechts snijdt in de Linkse ziel en kan een nederlaag genoemd worden, minstens een voorlopige. Hard, maar waar. Rechtvaardigingen als we hebben 'de mensen' uit het oog verloren, de gevolgen van de bestaansonzekerheid onderschat, begrip voor hun radeloosheid bieden geen toekomst. Radicaal/revolutionair Links met een meer of minder maoïstische, trotskistische, anarchistische geschiedenis schiet tekort door de verantwoordelijkheid, of een groot deel daarvan, bij de parlementaire Linkse partijen te leggen. Het is ook hun, en onze, falende overtuigingskracht en initiatieven. Ligt hun kracht in de kleine zelfstandigheid of is er alle reden het tij te keren en bijvoorbeeld te beginnen met elkaar in debat te gaan en overeenkomsten vast te stellen en gezamenlijk een plan te maken en uit te voeren. Dat zou niet alleen een ware, maar ook een nuttige historische sprong zijn. Motto: zien om gezien te worden.
Even toegespitst op de PVV. Haar achilleshiel is de tegenspraak tussen de koestering van het kapitalisme en de alledaagse precaire werkelijkheid waaraan de partij niets, maar dan ook niets, doet. Om het overzichtelijk te houden en klein te beginnen: hier ligt een schone en leerzame taak voor vakbondsgroepen, zo concreet uitgewerkt dat het Ledenparlement er niet omheen kan gaan. Tevens een 'leermomentje' voor radicaal Links en de bestuurders die hun heil en loopbaan in plaats van aan de bond aan de partij geven.
|