welkom
extra
Solidariteit

Breed vakbondswerk in de Verenigde Staten

Bouwen aan bondgenootschap bond en buurtorganisatie

Jeff Crosby
(vertaling/bewerking Roland Siebe) 1

Arbeiders en huiseigenaren, vakbondsleden en buurtactivisten, iedereen had zijn redenen deze lente mee te doen aan de demonstratie tegen de Bank of America. In Lynn, staat Massachusetts, betekende ons protest een stap vooruit in de samenwerking tussen vakbonden en buurtorganisaties van vooral migranten. Zo'n 'alliantie' wordt al jaren nagestreefd door de plaatselijke vakbondsafdeling North Shore Labor Council.

foto van demonstratie

De demonstratie bracht driehonderd mensen op de been. Ze kwamen op voor 'the Employee Free Choice Act'(EFCA) die door de Bank of America werd aangevallen, De EFCA is een wet die werknemers het recht geeft in een bedrijf een vakbondsgroep te vormen. Bovendien voerden de demonstranten actie tegen de huisuitzettingen door de bank. De organisatie Banen voor Rechtvaardigheid ('Jobs with Justice') zorgde door de gehele staat voor in totaal dertig protestacties tegen de bewuste bank.

Meer dan een vakbondsbelang

De alliantie in Lynn organiseerde de grootste en de breedst opgezette betoging. Op straat sloten velen zich aan bij een stoet van zo'n twee kilometer lengte die door een buurt trok met vele huisuitzettingen, gelegen aan de rand van het stadscentrum met een grote vestiging van de bank. Twee mensen brachten spontaan verslag uit over het inpikken van hun huis door roofzuchtige geldschieters. Een gemeenteraadslid, collega-bondslid, sprak over de gevolgen van de beslagleggingen in zijn buurt. Een werknemer van het waterzuiveringbedrijf vertelde over een managementcampagne van intimidatie en ontslagen. De tv zender van Boston en de lokale Spaanstalige kranten volgden al deze activiteiten op de voet.
Het doel van onze acties was de ontwikkeling van een andere benadering van de genoemde 'vakbondswet'. Namelijk als een strijd voor de gemeenschap en de werkende bevolking in het algemeen en niet voor een specifiek vakbondsbelang.

Lynn is een oude 'molenstad' van 95.000 inwoners, ruime 25 kilometer van Boston, met de oudste grootschalige industrialisatie van de Verenigde Staten. Rond 1830 begon in Lynn de schoenindustrie die in de twintigste eeuw gezelschap kreeg van General Electric (GE) waar vliegtuigmotoren worden gemaakt. GE produceert nog steeds en telt meer dan tweeduizend leden van onze lokale bond. De stad veranderde met de komst van mensen uit de Dominicaanse Republiek en Guatemala, maar ook uit Rusland, Afrika en Cambodja.

Praktisch werk als begin

Aan de acties gingen weken van voorbereiding door onze coalitie vooraf. We werkten gezamenlijk een eisenpakket uit tegen de huisuitzettingen en voor de EFCA. Daarbij waren de scheidslijnen tussen de samenwerkende organisaties niet scherp. Vakbondsleden raken hun huizen kwijt en leden van de buurtorganisaties zien de voordelen van vakorganisatie.
De wortels van de alliantie gaan verder terug. Al jaren geleden nam North Shore Labor Council het strategisch besluit tot de opbouw van een bondgenootschap met buurtorganisaties en religieuze groeperingen. Het bestuur streefde naar nauwere samenwerking tussen de in hoofdzaak witte vakbondsleden en de snel groeiende migrantengemeenschappen die vaak wel pro-vakbond maar geen lid zijn. We begonnen met praktisch werk.
1. Ongeveer twaalf jaar geleden startten de vakbonden, samen met een buurtcoalitie van tempel- en kerkgangers uit Essex, een programma voor de opleiding van nieuwe machinisten. In een tijd dat andere beroepsopleidingen stopten, konden wij ongeveer 180 machinisten scholen en uiteindelijk een baan bezorgen.
2. Activiteiten rond de recente verkiezingen in ons vakbondsgebouw van een in meerderheid uit 'Latino's' bestaande groep leidden tot politieke discussies. Toen de lokale Democratische Partij aanvankelijk niet de campagne voor Obama steunde, stelde onze lokale vakbond de telefoonlijnen beschikbaar voor de activisten van 'Lynn voor Obama'. Terwijl de groep zich omvormde tot 'Lynn for change', ging na de campagne de samenwerking door.
3. Twee jaar geleden stelde de onderwijsbond zich kritisch op en organiseerde een bijzondere ledenmobilisatie voor de verkiezing in het schoolbestuur van Maria Carrasco. De witte leden van de bond voerden voor haar campagne in witte buurten om haar zo meer toegang tot hun buren te geven. Carrasco is de enige zwarte die in Lynn - slechts voor de helft wit - een gekozen positie kon behouden.

Zij is de sterke stem geworden voor zowel de vakbonden als de (zwarte) buurtorganisaties. Onlangs nam ze deel aan een bestuursconferentie van de vakcentrale AFL-CIO en leidde een protestbijeenkomst tegen de Bank of America. Het bestuur besloot een einde te maken aan de gangbare vakbondspraktijk om zich op de korte termijn kwesties van alledag te richten. Boven aan de agenda kwamen scholing en versterking van de politieke eenheid. Voor films en sprekers, waaronder de progressieve senator Jorge Robledo uit Colombia, maakte het bestuur geld vrij.
Vorig jaar zomer was er een succesvolle scholingsbijeenkomst over globalisering en neoliberalisme. De gebruikte teksten waren tweetalig met toegankelijke leerstof. Vakbondskaders wier voorouders migreerden uit Ierland en Italië beschreven de stad Lynn zoals hun ouders en grootouders deze aantroffen. Migranten uit de Dominicaanse Republiek deden dat vanuit hun ervaringen in de afgelopen decennia. De discussies toonden een scherp contrast tussen de periode voor en na 1980. De negatieve invloeden van privatisering, deregulering, vrijhandel en jacht op vakbonden op het leven van de werkende bevolking waren verantwoordelijk voor dit keerpunt zo'n dertig jaar geleden.

Scholing en politiek

Het scholingsdoel voor de kaders van de verschillende arbeidersorganisaties was tweeledig. Zowel duidelijk maken waar we gezamenlijk voor en tegen zijn als versterken van de onderlinge eenheid om beter weerstand te kunnen bieden aan onvermijdelijke spanningen in de toekomst. Over die spanningen is gesproken. Zo raken migranten/vakbondslid behoorlijk gefrustreerd van de juridische aspecten bij klachtenprocedures. Ervaren vakbondscollega's kunnen hun daarbij steun verlenen.
Tijdens de voorbereiding van de protestacties tegen de Bank of America toonden sommige oudere vakbondsleden hun gevoeligheid voor het rechtse, populistische argument dat laagbetaalde arbeiders, met name zwarten en Latino's, de economische crisis hadden veroorzaakt door onverantwoorde hypotheken te nemen. Zij reden met bumperstickers als "toeter als ik opdraai voor jouw hypotheek". Over dit soort opvattingen gingen we het debat aan. We legden bijvoorbeeld uit dat banken hypotheken stapelden en doorverkochten en daarmee de financiële sector grondig veranderden. Ook maakten we gebruik van het scholingsprogramma van Labor Notes over de oorzaken van de financiële crisis als gammele financiële regelgeving, stagnerende inkomens en hoge (bedrijf)schulden. Eén van onze leden schreef artikelen in het lokale vakbondsblad onder de titel "Waarom ik mij zorgen moet maken om andermans hypotheek". Terwijl niets onder het kleed werd geveegd, namen de interne weerstanden af.

In een kleine lokale afdeling met beperkte middelen zijn keuzes noodzakelijk. Zo staken we weinig energie in de gemeentelijke verkiezingen in andere steden en zijn we ontevreden over de activiteiten in de meer conservatieve delen van plaatselijke bonden. Dit soort zwakheden kunnen we niet echter aanvaarden en zullen we moeten aanpakken. Op de korte termijn hebben goede keuzes geleid tot succesvolle acties, op de langere termijn moeten we ons blijven richten op wat 'de beweging' nodig heeft en te doen staat.


1 Uit: Labor Notes, juni 2009, nummer 363. Oorspronkelijke titel: Building a union-community alliance that lasts - http://www.labornotes.org/ - Jeff Cosby is voorzitter van de North Shore Labor Council. De term 'community' is meestal vertaald als 'buurt', het begrip omvat echter mee en is verwant aan basis- of zelforganisatie. (terug)